اکبر حسین زاده؛ حسین فراهانی؛ لطیفه شفیعی
دوره 4، شماره 14 ، اسفند 1402، ، صفحه 87-104
چکیده
سکونتگاه‌های روستایی در سال‌های اخیر با هدف دستیابی به شرایط مساعد زندگی و ایجاد برابری، عدالت، کاهش فقر و نابرابری، ، بویژه نابرابری بین شهر ها و روستاها، در معرض طرح‌ها و پروژه‌های بزرگ عمرانی با حجم سرمایه‌گذاری بالا قرار گرفته‌اند تا زمینه تثبیت جمعیت را در روستاها فراهم کنند. این مقاله به بررسی و ارزیابی اثرات اقدامات عمرانی ...
بیشتر
سکونتگاه‌های روستایی در سال‌های اخیر با هدف دستیابی به شرایط مساعد زندگی و ایجاد برابری، عدالت، کاهش فقر و نابرابری، ، بویژه نابرابری بین شهر ها و روستاها، در معرض طرح‌ها و پروژه‌های بزرگ عمرانی با حجم سرمایه‌گذاری بالا قرار گرفته‌اند تا زمینه تثبیت جمعیت را در روستاها فراهم کنند. این مقاله به بررسی و ارزیابی اثرات اقدامات عمرانی انجام شده در تثبیت جمعیت روستایی دهستان اک پرداخته است. در همین راستا سؤال اساسی تحقیق این است که چه رابطه‌ای بین اقدامات عمرانی انجام شده و تثبیت جمعیت روستایی در محدوده مورد مطالعه وجود دارد. روش تحقیق از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر نوع کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات به دو شیوه کتابخانه‌ای و میدانی است. جامعه آماری شامل 9 روستای دهستان اک میباشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش کمی با استفاده از داده‌های پیمایش میدانی و داده-های سرشماری (1395-1355) انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی شامل میانگین، میانه و انحراف معیار استفاده شد. سپس با استفاده از مدل آنتروپی، تعادل جمعیت و توزیع سکونت اندازه‌گیری شد و برای آزمون فرضیه از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌های حاصل از مدل آنتروپی نشان می‌دهد که در سنجش میزان پراکندگی و روند تغییر اندازه سکونتگاه‌ها میزان آنتروپی از مقدار 6/139 درسال 1355 به میزان 7/119 در سال 1395 کاهش یافته است. همچنین میزان آنتروپی پراکنش و توزیع فضایی جمعیت روستایی از مقدار 9/159 درسال 1355 به مقدار 2/148 در سال 1395 رسیده است. هر چه میزان آنتروپی کمتر باشد نشان دهنده توزیع متعادل است بنا براین بر اساس نتایج مدل، توزیع نظام سکونتگاهی و جمعیت در سطح دهستان متعادل‌تر شده است. همچنین نتایج حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری نشان می‌دهد که اثرات اقدامات عمرانی انجام شده در ابعاد مختلف با کاهش مهاجرت رابطه معناداری داشته و بیشترین ضریب همبستگی بین دو بعد اجتماعی و اقتصادی با ضریب 06/1 درصد میباشد.
حسین فراهانی؛ جمشید عینالی؛ مهری جهانسوزی
دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1400، ، صفحه 33-48
چکیده
مسکن کوچکترین شکل تجسّم کالبدی استکه مهمترین معیار رضایتمندی از آن در استحکام بنا نمود می‌یابد. نیاز روستاها به مسکن مناسب سبب اجرای اقدامات از سوی ارگان های دولتی مرتبط از جمله بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در قالب اجرای طرح مقاوم سازی مسکن روستایی طی چند دهه بعد از انقلاب شده است. مقاوم سازی، اثرات گسترده ای در مساکن ...
بیشتر
مسکن کوچکترین شکل تجسّم کالبدی استکه مهمترین معیار رضایتمندی از آن در استحکام بنا نمود می‌یابد. نیاز روستاها به مسکن مناسب سبب اجرای اقدامات از سوی ارگان های دولتی مرتبط از جمله بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در قالب اجرای طرح مقاوم سازی مسکن روستایی طی چند دهه بعد از انقلاب شده است. مقاوم سازی، اثرات گسترده ای در مساکن روستایی داشته است. پژوهش حاضر به دنبال تعیین پیامد این برنامه ها بر زندگی روستاییان و کیفیت کالبدی سکونتگاه های روستایی است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. در راستایگردآوری اطّلاعات از روش های کتابخانه ای (فیش برداری) و میدانی (پرسشنامه و مشاهده) بهره برده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطّلاعات از روش های آمار توصیفی و استنباطی (t تک نمونه ای، ویلکاکسون و پیرسون) به کار گرفته شده است. دهستان مورد مطالعه مشتمل بر 44 روستا میباشد که از این تعداد 15 روستا به عنوان نمونه انتخاب گردید. تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه با استفاده از فرمول اصلاح شده کوکران 150 خانوار تعیین و پرسشنامهها به صورت نمونهگیری سهمیهای در سطح روستاهای دهستان توزیع شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین مقاومسازی مساکن روستایی و پایداری کالبدی در منطقه ی مورد مطالعه رابطه معناداری با سطح اطمینان 99 درصد به میزان0/277 و کیفیت مسکن با 0/262 وجود دارد و علاوه بر این نتایج تحلیل گذشتهنگر مبین تفاوت کاملاً معنادار در دوره قبل و بعد از مقاومسازی در بهبود کیفیّت مسکن و پایداری کالبدی در منطقه ی مورد مطالعه مشاهده شده است. مقاوم سازی مسکن روستایی ضمن افزایش مقاومت بنا و کاهش آسیبپذیری آن در برابر مخاطرات طبیعی؛ بهبود کیفیّت کالبدی در سطح روستاهای محدوده ی مورد مطالعه را در پی داشته است.
